ใช้...ด้าย ตอนที่ 2 ขนาดของด้ายนั้นสำคัญแค่ไหน

ขนาดของด้ายมีความสัมพันธ์กับลักษณะการใช้งาน  

ถ้าเราเย็บต่อผ้า เราต้องการด้ายที่มีขนาดบางแต่ทนทาน

แต่ถ้าเราต้องการแอพพลิเคแบบเนียนเรียบร้อยเหมือนงานมือ  เราควรพิจารณาด้ายที่มีความบางมาก  หรือถ้าเราแอพพลิเคแบบโชว์ลวดลาย ด้ายที่มีเส้นใหญ่ก็เป็นตัวเลือกที่น่าสนใจ

ดังนั้นเราจึงควรทำความเข้าใจเกี่ยวกับขนาดของด้าย  เพื่อให้เราได้งานที่ตรงความต้องการของเรามากที่สุด  องค์ประกอบของขนาดด้ายมีอยู่ 2 แบบ คือ ขนาดของเส้นด้ายและจำนวนเส้นใยของด้ายแต่ละเส้น

มาตรฐานของด้ายที่พบทั่วไปจะมี 2  แบบ คือ

1.Number  standard  เป็นมาตรฐานของอเมริกัน  

ถ้าเราดูขนาดของด้าย เราจะเห็นตัวเลขอยู่  2 แบบ  คือ ตัวเลขหลักสิบ แล้วตามด้วยเครื่องหมาย “/”  และตัวเลข 2 หรือ 3 เช่น 50/2   50/3  

ตัวเลขตัวแรก คือ ขนาดของเส้นด้าย  ตัวเลขนี้ได้มาจากความยาวของด้ายเป็นกิโลเมตร ต่อน้ำหนักด้าย 1  กรัม  เช่น ด้ายเบอร์  50 คือด้าย 1 กิโลกรัมยาว 50 โลกิเมตร   เลขยิ่งเยอะด้ายยิ่งบาง  ด้ายเบอร์ 60  จะบางกว่าด้ายเบอร์ 50 

ตัวเลขตัวหลัง คือ จำนวนของเส้นใยที่มาพันเกลียวกันเป็นด้าย 1 เส้น  การผลิตด้ายแต่ละเส้นจะเกิดจากการนำเส้นใยมาพันเกลียวกัน  ตัวเลขที่พบเห็นโดยทั่วไปคือ เลข 2 และ 3 

เลข 2  คือ ด้ายที่เกิดจากการพันเกลียวกันของเส้นใย 2 เส้น

เลข 3  คือ ด้ายที่เกิดจากการพันเกลียวกันของเส้นใย 3 เส้น

ตัวเลขนี้แสดงให้เห็นความแข็งแรงของเส้นด้าย  เพื่อให้เราเลือกการใช้งานให้เหมาะสม  ในขณะเดียวกันตัวเลขบอกถึงขนาดของเส้นด้ายด้วย  ด้ายเบอร์ 50/3 จะมีขนาดใหญ่กว่า 50/2  เล็กน้อย ถึงแม้จะเป็นด้ายเบอร์เดียวกัน

เบอร์ของด้ายแต่ละยี่ห้อจะมีขนาดแตกต่างกันเล็กน้อย และด้าย Cotton กับ Polyester เบอร์เดียวกัน ก็มีขนาดไม่เท่ากัน  ดังนั้นการเปรียบเทียบด้ายจึงควรเปรียบเทียบในแต่ละยี่ห้อ  และ เปรียบเทียบกับด้ายชนิดเดียวกัน

เบอร์ด้ายที่พบเห็นทั่วไปในท้องตลาดได้แก่

ด้ายเบอร์  12  ด้ายเส้นใหญ่ใช้สำหรับควิลท์ หรือเดินเส้นโชว์ลวดลาย

ด้ายเบอร์  30  ใช้สำหรับควิลท์  หรืองานปักชนิดต่าง ๆ

ด้ายเบอร์  40  ใช้สำหรับควิลท์

ด้ายเบอร์  50  ใช้สำหรับควิลท์ หรือ เย็บต่อผ้า

ด้ายเบอร์  60  ใช้สำหรับเย็บต่อผ้า  แอพพลิเค  หรือเป็นด้ายล่าง

ด้ายเบอร์  80  ใช้สำหรับแอพพลิเค หรือด้ายล่าง หรือ  Micro Quilting

ด้ายเบอร์  60  ใช้สำหรับแอพพลิเค หรือด้ายล่าง หรือ  Micro Quilting

เบอร์ด้ายข้างต้นเป็นเบอร์ตามมาตรฐานอเมริกัน  ซึ่งเราคงคุ้นเคยกันเป็นอย่างดี  แต่มีมาตรฐานขนาดด้ายอีกประเภทหนึ่งที่เราควรทำความเข้าใจ  เพื่อป้องกันการสับสนเวลาเลือกซื้อด้าย

 2.มาตรฐาน Tex. เป็นการกำหนดเบอร์ด้ายจาก  น้ำหนักของด้ายเป็นกรัมต่อความยาวด้าย 1000  เมตร  เช่นด้ายยาว 1000 เมตร หนัก  50  กรัม  เบอร์ของด้ายคือ  Tex50.

ขนาดของด้ายในมาตรฐานนี้จะกลับกันกับ Number Standard คือ เลขยิ่งเยอะ ด้ายยิ่งเส้นใหญ่

อย่างไรก็ตามมาตรฐานนี้นิยมใช้ในวงการสิ่งทอมากกว่า   ในขณะที่ Number Standard  จะเป็นที่แพร่หลายมากกว่า